Circulair is het nieuwe duurzaam. We willen circulair leven, wonen en bouwen. Hoewel het goed is dat circulariteit aandacht krijgt, bestaan er ook misverstanden over wanneer iets circulair is. Een eenduidige methode om circulariteit te meten ontbreekt immers nog. Maar: hier wordt aan gewerkt. In dit blog lees je welke indicatoren er zijn om circulariteit meetbaar te maken.
Dit blog is het eerste deel van een tweeluik over het meten van circulariteit. In deel twee lees je hoe hout scoort op de 7 indicatoren.
Circulariteit in de bouw kent grofweg drie doelen: het behouden van grondstoffen, het behouden van een leefbare wereld en het behouden van waarde. Die laatste is een randvoorwaarde om de eerste twee doelen voor elkaar te krijgen. Materialen moeten immers hun waarde behouden om hergebruik interessant te maken.
Om te meten hoe een materiaal voldoet aan de voorwaarden voor circulariteit, heeft CB’23, het platform voor het meten van circulariteit in de bouw, 7 indicatoren opgesteld. Deze indicatoren zijn ingedeeld in de drie categorieën waar circulariteit om draait.
De eerste drie indicatoren gaan over materiaalgebruik. Hierbij verwijst de eerste indicator naar input: het materiaal dat gebruikt wordt in een nieuw gebouw. De tweede en derde indicator gaan over de output van een gebouw – het materiaal dat overblijft na het gebruik.
Indicator 1: de hoeveelheid gebruikt inputmateriaal, onder te verdelen in primair of secundair. Primair materiaal wordt gesplitst in hernieuwbaar en niet-hernieuwbaar, en secundair in hergebruik en recycling.
Indicator 2: materiaal dat beschikbaar is voor een nieuwe cyclus. Dit materiaal kan ofwel opnieuw gebruikt worden met (nagenoeg) dezelfde functie, of kan gerecycled worden om opnieuw te gebruiken in een andere functie.
Indicator 3: materiaal dat verloren gaat. Dit materiaal gaat ofwel naar de verbrandingsoven voor energiewinning, of moet naar de stort.
Eén van de belangrijkste doelen van een circulaire samenleving is om de wereld leefbaar te houden. Het milieu is daarom een belangrijke factor is het meten van circulariteit. De vierde indicator omvat daarom een groot aantal milieuaspecten.
Indicator 4: invloed op het milieu. Hierbij spelen 19 verschillende milieufactoren een rol. Denk aan klimaatverandering, verzuring, aantasting van de ozonlaag, uitputting van abiotische grondstoffen en de uitstoot van fijnstof. Alle factoren hebben een eigen (negatief) effect op het milieu, de natuur of de gezondheid van mens en dier.
Voor de indicatoren over waardebehoud kijkt men naar het behouden van de technisch-functionele waarde en de economische waarde.
Indicator 5: de initiële waarde van een materiaal in de huidige staat. Dit gaat over de functionering van een object zoals het nu is, inclusief de verwachte levensduur, gebreken en veranderende prestatie-eisen.
Indicator 6: de waarde van het materiaal in de volgende cyclus, ofwel bij het hergebruiken ervan.
Indicator 7: de waardedaling van een materiaal tijdens de levenscyclus. Hoeveel van de initiële waarde gaat er verloren?
Om concrete stappen te zetten in het behalen van meer circulariteit, is een eenduidige meetmethode essentieel. De 7 indicatoren van CB’23 voorzien hierin. Door je eigen prestaties én die van anderen af te meten aan deze meetmethode, kun je aantonen dat datgene wat je doet een toegevoegde waarde heeft. En dat is een goede stimulans voor bedrijven om meer met circulariteit aan de slag te gaan.
De volgende stap is om scores toe te kennen aan de prestaties van verschillende materialen. Dat maakt het makkelijker om verschillende onderdelen te vergelijken en om rapportages op te stellen over de circulariteit van een gebouw. Het materialenpaspoort is een belangrijk hulpmiddel om dit universeel aan te pakken.
Op de hoogte blijven van al het nieuws over houten kozijnen? Houd de website in de gaten en volg ons op Instagram, Twitter en LinkedIn.